Het was eind 2008. We zaten midden in de kredietcrisis en overal ter wereld vielen banken om. Het ter discussie stellen van ons geldsysteem was populair. Niet geremd door kennis van zaken riepen mensen dat we terug moesten naar de goudstandaard, dat de dollar zou vallen en de euro zou ophouden te bestaan.

In die tijd ontstonden er allerlei initiatieven om het uit het niets gecreëerde geld zoals we dat kennen te vervangen door systemen die enige schaarste in zich hebben, zoals goud. Het was niet toevallig ook in 2008 dat Bitcoin, het “digitale goud” ontstond. De crypto illusie was geboren…

Geld

Wanneer je geld in één woord zou moeten definiëren is vertrouwen de minst slechte definitie. Het vertrouwen dat je met een intrinsiek waardeloos stukje papier of cijfertje op een scherm vandaag, morgen of volgend jaar iets van waarde kunt kopen. Héél kort samengevat werkt ons geldsysteem omdat het goed gereguleerd wordt en iedereen gedwongen wordt zich eraan te conformeren. Je moet geld kunnen gebruiken als ruilmiddel, spaarmiddel en rekenmiddel. En dat kan allemaal met euro’s of dollars maar niet met surrogaatgeld als Bitcoin of andere crypto’munten’.

Er wordt onder meer gesteld dat Bitcoin waarde heeft omdat het niet kan worden bijgedrukt. Maar juist mede dit gegeven maakt het ongeschikt als geld. Het afgelopen Corona-jaar is er een economische catastrofe opgevangen door tijdelijk meer geld in omloop te brengen en liquiditeit te waarborgen. Je moet er toch niet aan denken dat we in de Coronacrisis maar 21 miljoen Bitcoins hadden en het daarmee moesten doen?!

Doordat de hoeveelheid niet kan meegroeien of krimpen naargelang er geld nodig is om de economie te steunen en de rente te sturen zal de waarde altijd een speelbal zijn van vraag en aanbod en dus alle kanten opvliegen. Door die enorme fluctuaties is Bitcoin ongeschikt voor de drie functies van geld; ruilen, sparen en rekenen. Want hoe kun je iets als ruilmiddel accepteren als het over 5 minuten minder waard kan zijn? Waarom zou je iets sparen waarvan je niet de garantie hebt dat je er later nog wat mee kunt? En hoe kun je rekenen met een eenheid waarover niemand het eens is hoe groot die is?

Schaarste geen argument

Bitcoin-believers zien crypto’s als tegenhanger van dat verderfelijke geldsysteem dat we nu hebben. Want hoe kan het nou dat banken gewoon geld kunnen bijdrukken. Dat moet toch een keer fout gaan? Inmiddels zijn er tussen de vijf- en tienduizend verschillende cryptomunten op de markt. Van Bitcoin tot forumcoin en dogecoin, iedereen kan zijn eigen cryptomunt maken. Hoezo aan schaarste gelieerde waarde? Het schaarste argument was al een vergissing maar is hiermee lachwekkend geworden.

Milieu

De crypto business, het creëren van de munten en het doen van transacties is extreem duur, inefficiënt en belastend voor het milieu. Alleen al Bitcoin heeft een even hoog energieverbruik als dat van heel Nederland bij elkaar. Er staan miljoenen computers in China te draaien op kolenenergie om de crypo illusie in leven te houden. Extra wrang dat voorvechter van schone energie en een betere wereld Elon Musk van Tesla in de ongereguleerde crypto markt kan roepen wat ie wil. Het ene moment investeert Tesla in Bitcoin en het volgende moment kunnen er geen Tesla’s meer in Bitcoin worden afgerekend. Intussen schiet de koers alle kanten op. Hoezo het nieuwe geld kan niet worden gemanipuleerd en is van ons allemaal?

Regulering

Het idee dat we niet overheden of centrale banken over het geld moeten laten gaan maar dat we dat prima zelf kunnen oplossen in een soort database waar iedereen aan deelneemt is naïef. Zoals in de politiek democratie als het minst slechte alternatief geldt, zo geldt dat voorlopig voor een centraal bestierd geldsysteem ook.

Wanneer Bitcoin ongrijpbaar blijkt of de wildgroei aan crypto’s te omvangrijk grijpen overheden onherroepelijk in. Sterk reguleren, zelf een digitale munt in het leven roepen en deze koppelen aan euro’s of dollars; overheden weten daar op termijn wel raad mee. Zolang er geen gedwongen en breed vertrouwen is in cryptovaluta en we de echte waarde moeten terugrekenen naar dagelijks gebruikte euro’s of dollars zijn crypto’s pure lucht. Een vermakelijk spel vol speculatie en teleurstelling. Dus kijk uit.

Door: Dick Hubertus, HIP Capital, 26 mei 2021