Het contrast kan bijna niet groter. Waar in 2021 alle variabelen gunstig waren, het optimisme groot was en de kritische noot ver weg leek, was dit jaar alles anders. 2022 is een jaar geworden van oorlog, gierende inflatie, snel stijgende rente en een energiecrisis. De onrust die dit met zich meegebracht leidde al vroeg in het jaar tot een corrigerende markt voor aandelen, obligaties en uiteindelijk ook vastgoed. Dit doet het sentiment geen goed. 2022 is niet het jaar van een snelle crash maar van een optelsom van problemen. Dat zorgt bij beleggers voor gelatenheid in plaats van paniek.

2022 is ook een jaar geworden van overheidsbemoeienis, compenseren en prijsplafonds. Helaas wordt het nut van bijna ieder overheidsingrijpen betwist. Of het nu het subsidiëren van energie is, het repareren van koopkracht of het frustreren van boerend en bouwend Nederland; selectieve verontwaardiging is inmiddels een standaardhouding. Omdat politici wereldwijd op eieren lopen wordt er veel gepraat maar niets afgesproken en weinig geregeld. In dat licht was de klimaattop in Egypte een triest dieptepunt van gemiste kansen in een geopolitiek jaar. In Qatar zitten we te kijken naar wereldleiders die naast elkaar op een ereterras communiceren via een speldje of stiekeme aanvoerdersband. Een statement maken heet dat anno 2022.

Duurzaam beleggen

Een statement maken is iets dat ook klimaatactivisten graag doen. En die hebben daar alle reden toe. Want niet oorlog, inflatie, rente of energie, maar het klimaat is het grootste thema voor inmiddels 8 miljard wereldburgers. Niet goed voor het klimaat maar wel voorpaginanieuws in 2022 waren cryptomunten. Het enige dat crypto en duurzaamheid gemeen lijken te hebben is de drang om te sjoemelen. Meerdere crypto’banken’ zijn het afgelopen jaar ontmaskerd. Waar we hierdoor de piek in de cryptohype het afgelopen jaar achter ons hebben gelaten, moet die in duurzaam beleggen nog komen.

‘Duurzame’ fondsen blijken helemaal niet zo duurzaam als ze zich voordoen. En dat kan ook niet want zolang de regels voor niemand duidelijk zijn kan ieder bedrijf zichzelf als duurzaam verkopen of zichzelf een CO2-neutraal predicaat opplakken. Zolang greenwashing de norm is in de wereld, blijft echt duurzaam beleggen onmogelijk. Willen we onszelf toch graag voor de gek laten houden dan is dat geen probleem, er zijn voldoende ‘groene’ alternatieven. Beleggen in bedrijven die geld verdienen met fossiele brandstoffen ruilen we dan in voor bedrijven die geen fossiele uitstoot hebben, maar de grondstoffen voor hun batterijen voor een hongerloon door kinderen uit een Afrikaanse mijn in Chinese handen halen. Elektrisch rijden maakt je nog geen duurzame burger of belegger. Iedereen heeft een ecologische voetafdruk.

Stop met het misbruiken van de term duurzaam en het geforceerd opblazen van een hype. Duurzaam betekent zoiets als houdbaar en bestendig. Laten we beginnen met eerlijk te zijn over de houdbaarheid van een systeem en de bestendigheid van bedrijven hierin. Dan kom je er vanzelf achter dat de weg naar echte duurzaamheid nog lang is en je daar iedereen voor nodig hebt, ook boeren, ‘oude’ energie en de nu nog vervuilende industrieën. Er is geen korte, snelle route want iedere actie heeft een gevolg. Een duurzame belegger word je vanzelf wanneer je je geld laat meebewegen met de onophoudelijke ontwikkeling van mensen en bedrijven. Want eeuwige groei is per definitie lastig te verdedigen maar onophoudelijke ontwikkeling niet.

Vooruitzichten 2023

“Voorspellen is lastig, vooral als het de toekomst betreft.” Toch vallen economen, banken en fondshuizen ieder jaareinde weer over elkaar heen om het komend beleggingsjaar te voorspellen. Dit keer is de gemene deler een scenario waarin de inflatie gepiekt heeft, centrale banken ergens halverwege 2023 hun renteverhogingen kunnen staken en dit beleid zelfs draaien omdat de economie inmiddels uit de zelf veroorzaakte recessie gehaald moet worden. Een vrij gedetailleerd pad voor iemand die geen glazen bol tot z’n beschikking heeft. Potentiële oorlogswendingen, energieruzies en echte verrassingen daargelaten is het wel een aannemelijk pad. Met dit basisscenario in ons achterhoofd is er zelfs reden om positief te zijn.

Bedrijven zijn prima in staat om een hoger prijspeil door te berekenen aan consumenten die veel cadeaus gaan uitpakken: hogere lonen, pensioenen en een rem op energieprijzen en rentes. Dit in combinatie met sectoren op de aandelenmarkt die inmiddels niet meer hoog gewaardeerd zijn zorgt voor kansen. Die kansen liggen met name in de thema’s klimaat, energie en technologie. Wanneer je dat combineert met een degelijke aandelenhoek in de portefeuille kun je een onverhoopt stootje hebben. Zeker als je dat aanvult met hoogrentende obligaties en alternatieven die ongeacht de richting van de markt een duit in het zakje kunnen doen. Een positief rendement ligt in het verschiet.